In weer en wind worden de dagverse kwaliteitsgroenten en –fruit van de REO Veiling door een 800-tal actieve leden-producenten met vakkennis en een sterke betrokkenheid markt klaar gemaakt. Elk hebben ze hun eigen verhaal dat ze graag met je delen. Dit keer lopen we mee de aardbeientunnels in met Wim Mahieu uit Wervik.
De staalblauwe lucht met witte wolkjes vormt een prachtige achtergrond voor de tunnels waaruit een heerlijk aardbeienaroma komt aangewaaid. De pluk is op kruissnelheid en de aardbeitjes uit de volle grond zijn op hun lekkerst. Wim teelt aardbeien voor de REO Veiling onder het kwaliteitslabel Fine Fleur. Van eind april/begin mei tot eind juni - afhankelijk van het weer - wordt er van maandag tot donderdag en op zaterdag naar de veiling in Roeselare gereden. Een hele rit, maar Fine Fleur staat voor dagverse kwaliteit en dat is voor Wim uitermate belangrijk.
Wim: "Tijdens het hoogseizoen plukken we dagelijks, zelfs op zondag, want het is belangrijk dat de plant van de rijpe grondaardbeien wordt 'verlost' zodat ze al haar energie in de zich nog vormende vruchten kan steken. Het plukken moet voorzichtig gebeuren want grondaardbeien zijn heel gevoelig: vastpakken bovenaan het kroontje, beetje draaien en ondertussen naar beneden trekken. En... je moet het snel doen, hoe rapper je trekt, hoe mooier de vrucht blijft. Tijdens het plukken gebeurt al een voorsortering. De grote 2A's gaan meteen in de Fine Fleur-punnets met een gepersonaliseerde punnetkaart. Dit zijn de grondaardbeien van topkwaliteit die op de veilingklok verkocht worden. De kleinere sorteringen gaan in gewone plastiekbakjes en houden we voor de thuisverkoop. En de hele kleintjes… (lacht) daar maakt mijn moeder confituur van."
Wim geeft me een aardbei. Wat een volle zoete smaak!
Wim: "Grondaardbeien zijn zoet aan zich. Ze zitten vol 'gezonde' suikers. De zoetheid van de aardbeien is afhankelijk van het weer. Door het koude weer van eind maart en vooral begin april kwam het aardbeienseizoen dit jaar in het algemeen trager op gang dan normaal. Maar wat de grondaardbeien betreft, zijn we dit jaar uitzonderlijk vroeg. Met het mooie lenteweer konden we al eind april beginnen plukken. Na tamelijk koude nachten volgden zonnige dagen. Deze combinatie zorgde er voor dat onze aardbeivruchten langer bleven groeien voordat ze afrijpten. De lage temperaturen ’s nachts vertraagden de rijping van onze aardbeien, waardoor ze overdag meer uren zonlicht konden absorberen. Het resultaat is een mooie stevige aardbei met een heerlijke volle smaak. De smaak is raak!”
"Aardbeien zijn populair en worden veel gegeten. Er is een groot areaal dat blijft. De smaak van de mensen is wel zoeter geworden. Vooral jonge consumenten zijn geen bitter meer gewoon, dat zie je vooral goed in het witloof."
Wim spreekt uit ervaring. Want naast aardbeien en kersen in het voorjaar en de zomer, teelt hij ook witloof in hydrocultuur. Op een aanpalend veld werden de witloofwortels gezaaid die in oktober gerooid worden en in de koeling verdwijnen. Vanaf september brengt hij Tomabel-witloof naar de REO Veiling. Wim benadrukt dat hij werkt volgens de seizoenen: geen aardbeien in de winter, geen witloof in de zomer. We zijn doorgelopen naar de tunnels waar volop geplukt wordt.
Wim: "Na vier weken is een plantje leeggeplukt. Nu is het wel zo dat bij grondaardbeien ze allemaal ongeveer samen rijp zijn. We planten dan ook twee keer met een tussentijd zodat we goed twee maanden kunnen oogsten. Grondaardbeien hebben dus echt wel een seizoen! Eens de oogst gedaan worden de tunnels én de planten weggehaald. Inderdaad, we zetten elk jaar nieuwe plantjes waarbij we om de twee à drie jaar wisselen van perceel. Aardbeien wissel ik af met andere teelten zoals tarwe en witloofwortels, en ik ruil ook van percelen met de buren. De aardbeiplantjes kopen we deels in Nederland, deels in België. Mijn hoofdteelt is Elsanta, de tot nu toe door de consument nog steeds meest geliefde aardbei. Eind augustus gaan de nieuwe plantjes de grond in en blijven het hele najaar onbeschermd staan zodat ze rustig mooie wortels kunnen maken. Het lijkt misschien vreemd, maar een aardbeiplant kan goed tegen koude en vorst. Ze gaat gewoon in winterslaap. In januari/februari zetten we de tunnels en... dan wordt het oppassen voor koude nachten. Immers, bloempjes kunnen niet tegen vorst. Ook dit jaar heb ik extra moeten afdekken op de planten zelf."
Vader Marc Mahieu arriveert met de fiets. Hij startte in 1978 hier de hoeve op met aardbeien en witloof - beiden uit volle grond - en zette zijn teelten meteen op de klok van de REO Veiling. Ook zijn vader Frans teelde al grondaardbeien op de ouderlijke boerderij. Wim is dus de derde generatie aardbeienteler in volle grond. Daarnaast teelde vader Marc ook... tabak. We zijn immers in Wervik, ooit dé tabaksstreek.
Wim kijkt uit over de velden: "Eigenlijk is het een mooie stiel, maar het is zwaar aan het worden nu kosten en arbeid steeds duurder worden. Mijn vader werkte met plukkers van hier. Ik doe voor de aardbeien- en kersenpluk een beroep op vooral Noord-Fransen. In de tijd van mijn vader voelden de mensen uit de streek zich betrokken bij de telers. Dit is veranderd. We hebben een hoevewinkel waar we vol overtuiging het verhaal van onze producten vertellen. Van bijna letterlijk 'meeleven' is het 'beleven' geworden voor de meeste consumenten. We hebben een eigen website, een digitale nieuwsbrief, zijn actief op de sociale media en dit jaar gaan we voor het eerst een kersenplukweekend organiseren."
We keren terug naar de verwerkingsloods en passeren een groot wateropvangbekken. Het is warm geworden. Zijn aardbeien dorstige planten?
Wim: "Dat valt best mee. We werken met druppelaars, een enorm efficiënte manier van watergeven. Kersen houden helemaal niet van nattigheid, dus vangen we het water dat van de overkappingen komt op en draineren het via een ondergronds buizensysteem naar het waterbekken. De fontein in het midden zorgt voor zuurstof waardoor er geen algenvorming kan ontstaan en het water gezond blijft. Ook qua energieverbruik valt het goed mee. We hebben enkel frigo's nodig en dan vooral voor het witloof. We houden het bewust 'klein' met onze seizoensteelten: kwaliteitsvolle topproducten Fine Fleur en Tomabel voor de veiling en onze hoevewinkel."
Redactie: Tine Bral
Fotografie: Marc-Pieter Devos
Weetjes
- Op het Romeinse menu stond al de combinatie van aardbeien met room. De middeleeuwse alchimisten zagen in de kleine vruchten een wondermiddel voor een lang en gezond leven. Tot begin 18de eeuw kende men hier enkel de kleine wilde aardbeitjes. Toen bracht de Franse marine-officier en ontdekkingsreiziger Antoine Amadée Frézier - met zo'n naam moet je wel voorgestemd zijn - aardbeiplanten mee uit Amerika. Franse hoveniers gingen enthousiast aan het kruisen met de wilde aardbeitjes. Het resultaat was verbluffend en vandaag zijn er ruim 600 verschillende rassen.
- Aardbei is een schijnvrucht, de 'echte' vruchtjes zijn de stipjes.
- Verse aardbeien zijn supergevoelige vruchten die moeilijk hitte of transport verdragen, en die je dus met voorzichtigheid moet behandelen.
- Aardbeien bewaar je in de koelkast. Haal ze een half uur voor je ze wil eten uit want hoe kouder hoe minder smaak.
- Spoel aardbeien snel - niet in water laten liggen! - met de kroontjes aan en verwijder die pas erna.
- Aardbeien zijn slankhouders. Ze bevatten slechts 23 kcal per 100 gram en steken boordevol vitamines, vezels en mineralen.
- Hoe herken je de lekkerste aardbeien in de winkel? Door goed naar de kleur van de aardbeien te kijken en eraan te ruiken! Want hoe roder, hoe zoeter en let er ook op dat de aardbeien mooi blinken. Aardbeien die lekker zoet zijn, die ruiken bovendien ook heerlijk.
Kooktips
- Met aardbeien kan je alle kanten op: taart, bavarois, mousse, jam, sorbet, met platte kaas, yoghurt, ijs, slagroom of puur met wat suiker. Enkele druppels citroensap of aceto balsamico (de ‘echte’ van hoge kwaliteit) versterken de smaak.
- Simpel maar absoluut heerlijk zijn aardbeien met een mutsje van chocolade. De aardbeien spoelen en grondig droogdeppen. Het kroontje niet verwijderen. Pure fondantchocolade (70%) smelten au bain-marie of in de microgolfoven op zijn laagste stand. De aardbeien aan het kroontje vasthouden en de top even in de gesmolten chocolade deppen. De chocolade laten opstijven. Serveren als koffiesnoepje!
- Een coulis maak je dan weer van goed rijpe aardbeien. De vruchten pureren, zeven en eventueel met suiker en citroensap op smaak brengen.
En dit is Wim's superrecept voor een Strawberry Daiquiri:
Ingrediënten voor 4 glazen
- 200 ml rum
- 60 ml zuiver citroen- of limoensap
- 50 ml rietsuiker
- 500 g aardbeien
- cruched ice of ijsblokjes
Bereidingswijze:
- Haal de kroontjes van de aardbeien en mix het fruit fijn (in een blender of met een mixer).
- Doe er de rum, het citroensap en het rietsuiker bij. Roer goed zodat de aardbeien maximaal hun smaak vrijgeven. Indien de cocktail nog te weinig vloeibaar is, voeg wat extra citroensap of water toe.
- Vul cocktailglazen voor ¼ met crushed ice en voeg de cocktailmix toe. Werk af met een aardbei en/of citroenschil en/of limoenschil op de rand van het glas. Serveer met een rietje.